Το έδαφος της Μεσογείου είναι επίσης υπεύθυνο για τη φτώχεια που προκαλεί στους λαούς της, με τον άγονο ασβεστόλιθο, τις μεγάλες εκτάσεις που είναι κατεστραμμένες από το αλάτι, τα εδάφη που είναι καλυμμένα με νίτρο, τα σπάνια αποθέματα χαλαρού εδάφους και την επισφάλεια των καλλιεργήσιμων εκτάσεων. Τα λεπτά στρώματα επιφανειακού εδάφους (η “αρόσιμη στιβάδα”), που μόνο το ταπεινό ξύλινο αλέτρι μπορεί να ξύσει, είναι στο έλεος του ανέμου ή των πλημμυρών. Επιβιώνουν μόνο χάρη στη συνεχή προσπάθεια του ανθρώπου.

Fernand Braudel
Iστορικός
Η Μεσόγειος και ο μεσογειακός κόσμος την εποχή του Φιλίππου Β’, τόμος Α΄